Musimy zdawać sobie sprawę, że zdolność kredytowa nie jest wartością stałą i każdy bank stosuje własne metody jej obliczania.
Większość z nas staje w pewnym momencie swojego życia przed potrzebą zaciągnięcia kredytu. Czy to na zakup najnowszego modelu wymarzonego auta, czy na zakup upragnionego mieszkania lub domu. Jeżeli i ciebie spotkała taka sytuacja, musisz spełnić podstawowy warunek – posiadać określoną zdolność kredytową. Czym zatem jest zdolność kredytowa i jak ją obliczać? Zanim przejdziemy do szczegółów, musimy zdawać sobie sprawę, że zdolność kredytowa nie jest wartością stałą i każdy bank stosuje własne metody jej obliczania.
Zdolność kredytowa, czyli różnica między przychodami a wydatkami
W skrócie tak można opisać podstawową budowę zdolności kredytowej. Rozszerzając definicję, zdolność kredytowa jest wysokością środków lub majątku, które po odjęciu od nich wszelkiego rodzaju zobowiązań bieżących, takich jak wydatki na prąd, gaz, paliwo, jedzenie, itp. oraz ewentualnego zadłużenia (inne kredyty, karty kredytowe, debety) zostają nam do dyspozycji. Wartość ta musi nam wystarczyć na spłatę raty kredytu wraz z odsetkami, a w przypadku kredytu gotówkowego również na pokrycie ewentualnej różnicy kursu. Na podstawie tej wielkości bank decyduje o tym, jak wysoka może być maksymalna kwota kredytu, o który wnioskujemy i czy w ogóle taki kredyt zostanie nam przyznany. W przypadku wnioskowania o kredyt hipoteczny zdolność kredytowa, a także maksymalna kwota kredytu, są bezpośrednio zależne od zabezpieczenia. Chodzi tu oczywiście o nieruchomość, którą planujemy zakupić lub inna nieruchomość, jaką posiadamy. Oczywiście, im bardziej atrakcyjna to nieruchomość, tym korzystniej dla banku. Istotnym czynnikiem jest również wysokość wkładu własnego.
Obliczamy zdolność kredytową
Bardzo popularnym narzędziem do wstępnego obliczenia zdolności kredytowej oraz określenia, jaka maksymalna kwota kredytu może nam przysługiwać przy danych założeniach, jest dostępny praktycznie na stronie każdego banku lub instytucji finansowej kalkulator zdolności finansowej. Narzędzie to jest bardzo pomocne przy wstępnym obliczaniu zdolności, jednak nie można informacji otrzymanych przez kalkulator zdolności finansowej traktować jako pewny wyznacznik naszej zdolności. Należy pamiętać, że dla określenia naszej zdolności kredytowej banki wykorzystują o wiele bardziej skomplikowane algorytmy, w grę wchodzi również czynnik ludzki, a kalkulator zdolności finansowej potrafi określić jedynie ogólną zdolność przy pominięciu wielu zmiennych, które bank może wziąć pod uwagę. Co zatem jest istotne dla banku? Jak już wspomniano, każdy bank ma własny sposób obliczania zdolności finansowej, jednak najważniejsze elementy brane pod uwagę to:
- miesięczne dochody i ich źródło (najlepiej, gdy jest to umowa o pracę),
- okres kredytowania – im dłuższy, tym lepiej,
- waluta kredytu – w związku z ryzykiem kursu walutowego, zdolność kredytowa dla kredytów w obcej walucie musi być zdecydowanie wyższa niż w przypadku waluty krajowej,
- wkład własny – posiadane aktywa, które jesteśmy w stanie przeznaczyć na sfinansowanie części zakupu,
- koszty utrzymania – wydatki na utrzymanie kupowanego mieszkania oraz miesięczne wydatki na media, rachunki, paliwo, żywność, itp.,
- ilość osób w gospodarstwie domowym wnioskodawcy;
Po obliczeniu różnicy między sumą wkładu własnego i miesięcznych dochodów a wszelkimi kosztami, bank jest w stanie określić, czy będziemy w stanie opłacać raty kredytu.
Pamiętajmy, że każdy bank ma swobodę w sposobie obliczania zdolności kredytowej klientów i nawet najlepszy kalkulator zdolności kredytowej nie będzie miarodajnym narzędziem, a jedynie da nam możliwość określenia w miarę bezpiecznej maksymalnej wysokości kredytu, o który chcemy się starać.
Sprawdzanie zdolności kredytowej
Każdy obywatel ma również prawo do sprawdzenia własnej zdolności. Można to zrobić przez wysłanie zapytania do Biura Informacji Kredytowej (BIK). Należy jednak pamiętać, że każdy raport zdolności kredytowej z BIK kosztuje. Kosztem są tu punkty rankingowe, które odejmowane są od naszej ogólnej zdolności. Na chwilę obecną każde zapytanie „kosztuje” 17 punktów, dlatego też nie warto przesadzać z zapytaniami.
