Wszystko, co musisz wiedzieć o kredycie samochodowym.
3. Warunki kredytowania samochodu
Regułą wśród praktyki bankowej jest, iż pojazd finansowany według tego typu harmonogramu spłaty jest nowy lub używany, lecz nie starszy niż 5 lat (od daty produkcji do daty analizy kredytowej). W przypadku finansowania samochodu używanego dodatkowo ustanawia się cesję z umowy ubezpieczenia na rzecz banku. Każdy bank najczęściej ustala także maksymalną wysokość raty balonowej dla danego okresu finansowania.
Standardem dla kredytów samochodowych jest stosowanie zabezpieczeń spłaty w umowach kredytowych. Bardzo często bank uzależnia uruchomienie kredytu od ustanowionego prawnego zabezpieczenia jego spłaty. Podstawowymi zabezpieczeniami spłaty kredytu są:
- zastaw rejestrowy,
- przewłaszczenie pojazdu na zabezpieczenie,
- cesja praw z umowy ubezpieczenia w pełnym zakresie AC na rzecz banku z odnawialnością w całym okresie kredytowania,
- weksel „in blanco” przy niskich wkładach własnych.
Podstawą do podjęcia przez bank działań mających doprowadzić do udzielenia kredytu jest wniosek kredytowy i ogólne warunki umowy kredytu złożone i podpisane przez klienta wraz z kompletem wymaganych przez bank dokumentów według wzorów aktualnie obowiązujących w banku. Dokumenty przesyłane są do działu analiz kredytowych w formie papierowej lub w formie elektronicznej (skany). Ocenę zdolności do zaciągnięcia zobowiązania kredytowego dokonuje się badając sytuację finansową kredytobiorcy, a także kompletność, autentyczność i zgodność ze stanem faktycznym.
Bank w tym celu może współpracować z działem prawnym oraz wykorzystywać dostępne publicznie rejestry. Wysokość finansowania kredytowego uzależniona jest od wysokości dochodów przedsiębiorcy, dotychczasowej współpracy z bankiem lub dealerem, deklarowanego udziału własnego oraz zdolności klienta do spłaty zaciągniętego zobowiązania z tytułu kredytu.
Do wniosku kredytowego składanego przez osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą należy dołączyć:
- wpis do ewidencji działalności gospodarczej jako wydruk z platformy internetowej Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (tu w przeciwieństwie do wniosku leasingowego ważne jest aby klient samodzielnie dostarczył ten wpis jednocześnie poświadczając jego zgodność ze stanem faktycznym) lub aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (także dostarczony osobiście),
- REGON, NIP lub wydruk z platformy internetowej Głównego Urzędu Statystycznego.
Pracownicy dokonujący wstępnej analizy wniosku kredytowego weryfikują poprawność tych dokumentów na odpowiednich stronach internetowych, w przypadku rozbieżności lub wątpliwości klient winien złożyć aktualne i poprawne dokumenty w wersji papierowej po raz kolejny.
Standardowo w celu weryfikacji tożsamości osoby podpisującej wniosek kredytowy wymagane jest także okazanie dwóch tożsamości ze zdjęciem (w tym dowodu osobistego), w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółek cywilnych jeżeli w dowodzie osobistym nie ma wpisanego adresu zameldowania, klient zobowiązany jest do dostarczenia oświadczenia o adresie zamieszkania i zameldowania oraz skanu prawa jazdy jako drugiego obligatoryjnego dokumentu potwierdzającego tożsamość.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą w celu właściwego określenia zdolności do spłacenia zaciągniętego zobowiązania niezbędne jest dostarczenie dokumentów finansowych. Informacja finansowa w przypadku kredytu samochodowego powinna zawierać bieżące zobowiązania kredytowe i finansowe a także dokument finansowy PIT, CIT, bilans oraz rachunek zysków i strat, dokument F-01 lub inny dokument księgowy potwierdzający wyniki finansowe kredytobiorcy, np.:
- kopia skumulowanych wyników w książce przychodów i rozchodów,
- kalkulacja przychodów i dochodów z wykazaniem wysokości amortyzacji,
- ewidencja przychodów, w przypadku ryczałtu,
- decyzja o wymiarze karty podatkowej, dotyczy osób rozliczających się z podatku w formie karty podatkowej.
Dokumenty muszą zawierać potwierdzenie osoby prowadzącej księgi rachunkowe danego przedsiębiorstwa, w przypadku oświadczeń składanych do urzędu skarbowego wymagane jest przedstawienie Urzędowego Poświadczenia Odbioru lub czytelnej pieczęci właściwego Urzędu Skarbowego wraz z datą złożenia na kopii tegoż dokumentu. Decyzja o tym, który dokument należy dostarczyć zależna jest od formy prowadzonej, przez przedsiębiorcę zaciągającego kredyt, księgowości.
W procedurze kredytowej sporym ułatwieniem jest fakt iż zazwyczaj banki nie wymagają potwierdzenia za zgodność z oryginałem wszystkich dokumentów przesyłanych przez dealera, jedynie niektóre z dokumentów wymagają dostarczenia ich w oryginale do instytucji finansowej, są to:
- umowa kredytowa,
- ogólne warunki umowy kredytowej,
- aneksy (wszelkiego rodzaju),
- oświadczenie kredytobiorcy o stanie cywilnym,
- oświadczenia kredytobiorcy ze zgodą na przetwarzanie danych osobowych oraz weryfikację w Biurze Informacji Kredytowej,
- pełnomocnictwa,
- druki zabezpieczeń (np. weksle, deklaracje wekslowe, poręczenia majątkowe),
- wszelkie wymagane przez daną umowę załączniki.
Każda zmiana we wniosku kredytowym wymaga rozpoczęcia procedury od nowa, dlatego niezwykle ważne jest dochowanie standardów w zakresie okresu ważności dokumentów przedstawionych do analizy. Od wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wymaga się by był on pobrany na dzień wykonania analizy kredytowej. W przypadku odpisów z rejestrów handlowych, tj. REGON i KRS mają one ważność trzech miesięcy od złożenia w przypadku gdy nie dokonano od tego momentu żadnej zmiany. Dowody tożsamości są ważne rok od daty złożenia w instytucji finansowej, o ile nie nastąpiła w tym czasie wymiana dokumentu lub utracił on swoją ważność – wówczas wymaga się aktualnego.
Informacja o osiąganych przez klienta biznesowego wynikach nie może być starsza niż trzy miesiące, w wyjątkowych przypadkach akceptuje się jednak kilkudniowe odstępstwa od tej reguły, kiedy dopiero co rozpoczął się nowy kwartał, a spółka prowadząca pełną księgowość nie sporządziła jeszcze bilansu oraz rachunku zysków i strat za poprzedni kwartał. Oświadczenia o adresie zamieszkania i adresie zameldowania, jak również oświadczenia o stanie cywilnym są ważne przez jedynie miesiąc.
Pomimo negatywnej kalkulacji bank może uznać, że klient ma zdolność do zaciągnięcia zobowiązania np. w następujących przypadkach:
- gdy przedmiotem wniosku jest pojazd użytkowy, który z założenia ma charakter zarobkowy dla firmy, w takim wypadku ocenia się ogólną sytuację finansowo-ekonomiczną przedsiębiorcy biorąc pod uwagę korzyści finansowe związane z wykorzystywaniem pojazdu;
- gdy kredytobiorcą jest firma założona przez klienta zatrudnionego dotychczas na podstawie umowy o pracę, a działalność będzie kontynuowana z dotychczasowym pracodawcą, w takim wypadku pod uwagę bierze się poprzednie dochody generowane przez klienta z tytułu umowy o pracę.
Dodatkowo przy ocenie wniosku kredytowego od analityka bankowego procedura oczekuje każdorazowego sprawdzenia czy wnioskodawca ubiegający się o kredyt lub poręczyciele tego kredytu (w przypadku, gdy zabezpieczeniem kredytu jest poręczenie według prawa cywilnego osób trzecich lub według prawa wekslowego), nie figurują w zbiorze informacji o klientach niesolidnych i czasowo nie wywiązujących się ze zobowiązań wobec banków, prowadzonym przez Ośrodek Informacji Bankowej przy Związku Banków Polskich.
Uzyskane w tym zakresie informacja powinny znaleźć swe odzwierciedlenie w ocenie zdolności kredytowej klienta i ryzyka instytucji finansowej. Każdorazowa weryfikacja w Biurze Informacji Kredytowej jest ważna przez okres trzech miesięcy.
Umowę kredytową w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz spółek cywilnych podpisują kredytobiorca oraz wszyscy wspólnicy spółki cywilnej. W obu powyższych przypadkach dodatkowo wymagane są podpisy współmałżonków kredytobiorcy lub wszystkich wspólników spółki cywilnej – jeżeli dotyczy, od każdego z wnioskodawców wymaga się jednak przedstawienia oświadczenia o stanie cywilnym w celu weryfikacji lub aktu rozdzielności majątkowej w przypadku gdy małżonkowie ją posiadają. Współmałżonkowie kredytobiorców wyrażają tym samym zgodę na zawarcie umowy oraz poddanie się ewentualnemu postepowaniu egzekucyjnemu wszczętemu przez bank.
Umowę kredytową sporządza się w trzech jednobrzmiących egzemplarzach, a nie tak jak w przypadku leasingu w dwóch. Po jednym egzemplarzu dla banku, kredytobiorcy oraz sądu celem dokonania rejestracji zastawu rejestrowego.