Czym jest mała księgowość i na czym właściwie ona polega?
Właściciele niewielkich firm mają możliwość prowadzenia tak zwanej małej księgowości. Jest to uproszczona forma księgowości oparta o Księgę Przychodów i Rozchodów lub rejestru przychodów. Większe przedsiębiorstwa mają już obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Czym jest mała księgowość i na czym właściwie ona polega?
Wybór formy księgowości
Rejestrując działalność gospodarczą każdy przedsiębiorca musi zadeklarować w jaki sposób prowadził będzie swoją księgowość. Do wyboru jest mała księgowość oraz księgowość pełna. Biorąc pod uwagę zdecydowanie prostszą formę, większość firm będących jednoosobowymi działalnościami gospodarczymi wybiera uproszczoną formę. W tym celu należy wypełnić formularz CEIDG-1. CEIDG jest spisem wszystkich przedsiębiorców prowadzących własny biznes na zasadzie jednoosobowej działalności gospodarczej. Już na tym etapie spotykamy się z ułatwieniami. Wniosek CEIDG-1 jest bowiem równocześnie wnioskiem o REGON i NIP, a także informacją o formie opodatkowania i płatności.
Na czym w praktyce polega mała księgowość?
Popularna wśród niewielkich przedsiębiorców uproszczona forma księgowości opiera się na dwóch możliwych do wyboru sposobach prowadzenia rachunkowości w firmie:
- Księgi Przychodów i Rozchodów – korzysta z niej zdecydowana większość niewielkich przedsiębiorstw. Jest to najprościej ujmując ewidencja, w której odnotowuje się wszelkie zdarzenia gospodarcze zachodzące w firmie – przychody i koszty. Na podstawie danych z KPiR wylicza się kwoty zaliczek na podatek dochodowy. Jest to wyjątkowo prosta i wygodna forma księgowości. Wymaga jednak spełnienia dwóch niezwykle istotnych warunków. Po pierwsze, przychód z działalności gospodarczej przedsiębiorcy w roku ubiegłym nie może być wyższy niż 2 mln euro. Po drugie, przedsiębiorca musi być opodatkowany na zasadach ogólnych lub liniowo.
- Ewidencji przychodów – jest to rzadziej stosowana forma rozliczeń. Najczęściej korzystają z niej przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Ponadto, w niektórych przypadkach, przedsiębiorcy zobligowani są do prowadzenia dodatkowych rejestrów i ewidencji, jak na przykład:
- Ewidencji środków trwałych,
- Ewidencji wyposażenia,
- Ewidencji przebiegu pojazdów, etc.
Mała księgowość a podatek VAT
W przypadku, gdy przedsiębiorca będzie czynnym płatnikiem podatku VAT, prowadzenie małej księgowości należy uzupełnić o rejestr zakupu i sprzedaży VAT. Rejestr ten pozwala wypełnić deklaracje rozliczeniowe VAT-7 lub VAT-7K (w zależności od częstotliwości rozliczeń). Niezależnie jednak od tego czy podatnik rozliczać się będzie kwartalnie czy miesięcznie, zobowiązany jest złożyć deklarację VAT do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego deklaracja dotyczy.
ZUS a mała księgowość
Obowiązek odprowadzania składek ZUS to kolejny element małej księgowości. Jeżeli przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników, składki za bieżący miesiąc do Zakładu Opieki Społecznej musi opłacić do 10. dnia kolejnego miesiąca. W przypadku, gdy firma zatrudnia pracowników okres ten wydłuża się do 15. dnia kolejnego miesiąca.
Czy mała księgowość się opłaca?
Wbrew pozorom uproszczona forma księgowości nie jest wcale trudna i z obsługą jej powinien poradzić sobie każdy przedsiębiorca. Można oczywiście zwrócić się do biura rachunkowego, które będzie prowadziło KPiR przedsiębiorcy. Istnieje jednak sporo programów do prowadzenia małej księgowości, dostępne bezpłatnie lub w ramach niewielkiego abonamentu online, dzięki którym przedsiębiorca może znacząco ograniczyć koszty obsługi księgowej. Oczywiście zawsze istnieje ryzyko popełnienia błędu księgowego. W takich jednak przypadkach, a także w razie jakichkolwiek problemów, istnieje zawsze możliwość konsultacji z księgowymi za pomocą systemu obsługi takiego programu. Mała księgowość jest wyjątkowo wygodną i prostą metodą prowadzenia rozrachunków przedsiębiorcy. Co więcej, im mniejsza skala działalności, tym mniej obowiązków związanych z prowadzeniem KPiR narzuconych jest na przedsiębiorcę. Jeśli zatem planujesz otworzyć jednoosobową działalność gospodarczą, przeanalizuj swoje planowane przychody i jeśli nie przekroczysz progów, zainteresuj się już teraz małą księgowością.